تصفیه خانه فاضلاب یکی از تاسیسات حیاتی به منظور حفاظت از سلامت عمومی، کمک به حفظ منابع آبی و محیط زیست است که در سراسر جهان مورد استفاده قرار میگیرد. تصفیه فاضلاب از طریق یک سری فرآیندهای دقیق، آلاینده‌ها و عوامل بیماری‌زا را از فاضلاب حذف کرده و اطمینان حاصل می‌کند که آبی که به محیط باز می‌گردد، ایمن و از نظر زیست‌محیطی بی خطر است. با استفاده از تصفیه خانه های فاضلاب، نه تنها خطرات بالقوه تخلیه غیر بهداشتی آن را به حداقل میرسانیم، بلکه منبع جدیدی از آب را در مصارف گوناگون غیر شرب فراهم آورده و به این ترتیب در مسیر کاهش اثرات کمبود آب و تغییرات اقلیمی که منجر به افزایش تنش های آبی در سراسر جهان شده است، قدم برمیداریم.
تصفیه خانه فاضلاب چیست
فعالیت های انسانی با مصرف آب همراه است و آب های مصرف شده که به طول کلی فاضلاب نامیده میشود، حاوی آلاینده های مضری برای سلامتی انسان و بهداشت محیط میباشد. در گذشته به دلیل محدودیت جمعیت انسان در جوامع مختلف و عدم پیچیدگی آلاینده های تولید شده توسط آن ها در فاضلاب، تصفیه طبیعی بهترین گزینه برای مدیریت فاضلاب بود؛ به این معنا که با رهاسازی فاضلاب در پذیرنده های طبیعی همچون رودخانه ها، فاضلاب به صورت طبیعی تصفیه میشد و در عین حال موجب ایجاد خلل در اکوسیستم های موجود نمیگردید. با گذشت زمان، افزایش جمعیت و توسعه فعالیت های صنعتی موجب تولید فاضلاب در احجام زیاد و با آلایندگی گسترده گردیده است و دیگر، ظرفیت های طبیعی برای مدیریت این فاضلاب کافی نمیباشد. در چنین شرایطی، تصفیه خانه های فاضلاب طراحی و توسعه یافته است.
تصفیه خانه فاضلاب زیرساختی حیاتی است که فاضلاب مناطق مسکونی، تجاری و صنعتی را تصفیه می کند. هدف اصلی آن حذف آلاینده‌ها، عوامل بیماری‌زا و ذرات معلق از آب است که آن را برای تخلیه به محیط زیست یا استفاده مجدد ایمن می‌سازد. فرآیند تصفیه معمولاً شامل چندین مرحله است که متناسب با ماهیت فاضلاب و حجم آن طراحی میشود. تصفیه خانه های فاضلاب نقش مهمی در حفاظت از سلامت عمومی، حفظ محیط زیست و تضمین مدیریت پایدار منابع آب ایفا می کنند.
برای تهیه پکیج های تصفیه فاضلاب به صفحه پکیج تصفیه فاضلاب پاک پساب مراجعه کنید.
هدف از تصفیه فاضلاب
در پیاده سازی طرح های تصفیه فاضلاب، عمدتا اهداف مختلفی دنبال میشود که به برخی از آن ها اشاره میکنیم :
- حذف آلاینده ها: هدف اصلی ساخت یک تصفیه خانه فاضلاب، حذف یا کاهش آلاینده های موجود در فاضلاب از جمله مواد آلی، جامدات معلق، پاتوژن ها، مواد مغذی (مانند نیتروژن و فسفر)، فلزات سنگین و مواد شیمیایی مختلف است.
- حفاظت از محیط زیست: فرآیند تصفیه به دنبال به حداقل رساندن اثرات نامطلوب تخلیه فاضلاب بر محیط زیست، از جمله اکوسیستم های آبی و جانوری است. این کار، شامل کاهش غلظت مواد مضری است که می تواند به اکوسیستم ها آسیب رسانده و زندگی موجودات زنده آن را تحت الشعاع قرار دهد.
- رعایت مقررات: رهاسازی یا مصرف مجدد فاضلاب در تمام دنیا، منطبق برقوانین و دستورالعمل های مربوط به آن است. یکی از اهداف تصفیه فاضلاب، رعایت این مقررات است که صرف نظر از ایجاد مشکلات قانونی برای تولید کنندگان فاضلاب، مانع از وارد آمدن لطمه به سلامت عمومی و بهداشت محیط میشود.
- بازیافت آب: تصفیه خانه های فاضلاب اغلب برای بازیافت آب برای استفاده مجدد در فرآیندهای آبیاری یا صنعتی، همچنین مصرف بیوگاز به عنوان منبع انرژی و مواد مغذی برای مصارف کشاورزی ساخته میشوند.
- کنترل بو: فاضلاب تصفیه نشده اغلب منشا تولید أنواع بوی نامناسب و گازهای بیماری زاست. از جمله اهداف احداث تصفیه خانه های فاضلاب، کاهش این اثرات منفی فاضلاب بر سلامتی انسان و محیط زیست است.
- کاهش مزاحمت های بصری : تخلیه فاضلاب تصفیه نشده در طبیعت، عامل ایجاد آلودگی های بصری، رشد جلبک و تجمع أنواع حشرات و حیوانات موذی است. با تصفیه موثر فاضلاب، از ایجاد مشکلات مذکور پیشگیری صورت میپذیرد.
مقاله پیشنهادی: طراحی تصفیه خانه فاضلاب صنعتی
مراحل ساخت تصفیه خانه
ساخت یک تصفیه خانه فاضلاب به طور معمول شامل چندین مرحله کلیدی است که هر کدام برای تضمین کیفیت عملکرد کلی آن، ضروری است. این مراحل در ساخت أنواع تصفیه خانه می توانند ترتیب متفاوتی داشته باشند و بسته به پیچیدگی پروژه و الزامات خاص آن ممکن است دارای هم پوشانی باشند. بصورت کلی، مراحل ساخت تصفیه خانه فاضلاب به شرح زیر است:
1. برنامه ریزی و طراحی
- طراحی اولیه: برنامه ریزی اولیه پروژه و طراحی مفهومی برای تعیین اندازه، ظرفیت و مکان احداث تصفیه خانه.
- طراحی تفصیلی: تهیه نقشه های تفصیلی و مشخصات مهندسی جامع شامل طرح های معماری، سازه، مکانیک و برق.
2. آماده سازی محل احداث
- پاکسازی: آماده سازی محل احداث با پاکسازی پوشش گیاهی و تسطیح زمین.
- نصب زیرساخت: نصب راه های دسترسی، تاسیسات و سایر زیرساخت های لازم.
3. ساخت و ساز فونداسیون
- حفاری: حفر پی برای سازه ها و تجهیزات مختلف.
- ریختن بتن: ریختن بتن برای ایجاد پایه ها و سازه ها مانند مخازن و ساختمان ها.
مطالعه مقاله تصفیه فاضلاب قالیشویی برای صاحبان این کسب و کار مناسب است.
4. ساخت سازه
- ساخت و ساز ساختمان: احداث ساختمان های اداری، اتاق های کنترل و تأسیسات نگهداری.
- نصب مخازن: ساخت و نصب مخازن برای فرآیندهای تصفیه اولیه و ثانویه.
- نصب تجهیزات: قرار دادن و اتصال پمپ ها، لوله ها، شیرها و سایر تجهیزات مکانیکی و الکتریکی.
5. نصب لوله و اتصالات
نصب و اتصال شبکه گسترده لوله ها، مجراها و کابل کشی های برق مورد نیاز.
6. نصب تجهیزات فرایندی
راه اندازی تجهیزات و سازه های مخصوص فرآیندهای تصفیه، مانند سیستم های هوادهی، زلال سازها و راکتورهای بیولوژیکی.
7. PLC و ابزار دقیق
نصب و کابل کشی تابلوهای کنترل، سنسورها، ابزارآلات و قطعات الکتریکی برای اتوماسیون و مانیتورینگ تصفیه خانه.
8. تست و راه اندازی
- تست جامع تجهیزات، سیستم ها و فرآیندها برای اطمینان از عملکرد صحیح آنها.
- انجام تنظیمات دقیق برای بهینه سازی عملکرد تصفیه خانه.
جهت تصفیه فاضلاب پلی اتیلینی، مقاله پکیج تصفیه فاضلاب پلی اتیلنی را مشاهده کنید.
9. راه اندازی و بهره برداری
- شروع عملیات تصفیه فاضلاب اغلب به صورت فازی و افزایش تدریجی ظرفیت با آزمایش و تثبیت تصفیه خانه.
- آموزش کارکنان برای بهره برداری و نگهداری تصفیه خانه.
10. تاییدیه های نظارتی
اخذ مجوزها و تاییدیه های لازم از مراجع نظارتی برای بهره برداری از تصفیه خانه در چارچوب رعایت قوانین.
11. انطباق با محیط زیست
اطمینان از رعایت مقررات زیست محیطی و حفاظت از اکوسیستم های اطراف تصفیه خانه.
12. تعمیر و نگهداری مداوم
ایجاد برنامه‌ها و رویه‌های تعمیر و نگهداری منظم برای حفظ عملکرد تصفیه خانه در طول مدت بهره برداری.
برای آگاهی از راه های حذف بو به مقاله حذف بو در تصفیه خانه فاضلاب رجوع کنید.
مراحل تصفیه فاضلاب
تصفیه فاضلاب شامل مجموعه ای از فرآیندهای فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی برای حذف آلاینده ها از فاضلاب است. برخی از جزئیات این مراحل بسته به ویژگی های خاص هر تصفیه خانه و ماهیت فاضلاب ورودی به آن است. با این حال، فرآیند کلی تصفیه فاضلاب شامل چندین بخش های کلیدی زیر است:
1. آشغالگیری
اولین مرحله شامل عبور فاضلاب از آشغالگیرها برای حذف جامدات بزرگ مانند چوب، برگ، پلاستیک و سایر اجسام است. این مرحله به محافظت از تجهیزات پایین دست در برابر آسیب و گرفتگی کمک می کند.
2. تصفیه اولیه
در این مرحله فاضلاب به یک مخزن ته نشینی اولیه یا زلال ساز جریان می یابد که در آن مواد جامد سنگین و مواد آلی به عنوان لجن در کف مخزن ته نشین می شوند. مواد سبک تر مانند روغن و چربی، به سطح می آیند و جمع آوری میشوند. تصفیه اولیه باعث کاهش مواد جامد معلق و بار آلی در فاضلاب می شود.
3. تصفیه ثانویه
تصفیه ثانویه مرحله بیولوژیکی است که در آن میکروارگانیسم ها، آلاینده های آلی موجود در فاضلاب را تجزیه می کنند. دو روش اصلی وجود دارد. تصفیه بیولوژیکی شامل روش های هوازی و بیهوازی میشود.
مقاله پیشنهادی: حذف فسفر از فاضلاب
4. تصفیه ثالثیه (پیشرفته)
تصفیه ثالثیه یک مرحله اضافی برای تصفیه بیشتر فاضلاب است که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- فیلتراسیون: عبور آب از فیلتراسیون های مختلف همچون اسمز معکوس، اولترافیلتراسیون و فیلتر شنی.
- ضد عفونی کردن: استفاده از مواد شیمیایی (مانند کلر) یا اشعه ماوراء بنفش برای کشتن یا غیرفعال کردن پاتوژن ها و میکروارگانیسم های باقی مانده.
- حذف مواد مغذی: کاهش مواد مغذی اضافی (نیتروژن و فسفر) از طریق فرآیندهای شیمیایی یا بیولوژیکی.
- اکسیداسیون پیشرفته: استفاده از واکنش های شیمیایی پیشرفته برای تجزیه آلاینده های خاص.
پیشنهاد می کنیم مقاله تصفیه فاضلاب را مطالعه کنید.
5. تصفیه لجن
- لجن تولید شده در تصفیه اولیه و ثانویه به صورت جداگانه تصفیه می شود. مراحل تصفیه لجن شامل موارد زیر است :
- تغلیظ: کاهش حجم آب موجود لجن به منظور به حداقل رساندن حجم لجن.
- هضم بی هوازی: تجزیه بیولوژیکی لجن برای تولید بیوگاز و تثبیت میکروارگانیسم های موجود در آن.
- آبگیری: کاهش بیشتر محتوای آب لجن برای ایجاد یک ماده جامد قابل کنترل تر.
- دفع لجن: دفع نهایی یا استفاده مجدد ، که می تواند شامل سوزاندن، استفاده به عنوان کود یا دفع آن باشد.
مقاله تصفیه فاضلاب پرورش ماهی منبع خوبی برای پرورش دهندگان ماهی است.
6. تخلیه یا استفاده مجدد پساب
فاضلاب تصفیه شده که اکنون پساب نامیده می شود، قابلیت دفع بهداشتی در آب های پذیرنده را دارد. همچنین میتوان از آن در برخی از مقاصد غیر شرب مانند آبیاری، فرآیندهای صنعتی یا خنک سازی مجدد استفاده کرد.
