در سال های اخیر توجه ویژه ای به بحث آلودگی آب ها شده است که یکی از دلایل آن، کم آبی و خشکسالی است. یکی از روش هایی که به برون رفت از این بحران کمک میکند، استفاده مجدد از پساب تصفیه خانه های فاضلاب است. دو روش اصلی در جمع آوری و تصفیه فاضلاب وجود دارد. تصفیه متمرکز و غیرمتمرکز فاضلاب. در شهرهای بزرگ عمدتاً فاضلاب کل شهر در قالب یک شبکه یکپارچه جمع آوری شده و در یک تصفیه خانه فاضلاب متمرکز تصفیه میگردد. این رویکرد از جنبه های مختلف از جمله هزینه های جمع آوری فاضلاب، ریسک حوادث غیرمترقبه و استفاده مجدد از پساب تصفیه شده دارای محدودیت های زیادی است.
از جمله نقاط ضعف مــوجــود در تصفیه خانه های فـاضلاب متمرکز، هــزینه هـای اجــــرا و بهره بــرداری بـــالای آنها است.از دیگر مشکلات شایع در این نوع تصفیه خانه های فاضلاب، عدم صرفه اقتصادی اجرای آنها برای شهرک ها و روستاهای کم جمعیت است. علاوه بر موارد ذکر شده، حتی اگر تصمیم بر اتصال شبکه فاضلاب به تصفیه خانه متمرکز گرفته شود، هزینه های اتصال و پمپاژ نیز ممکن است مطرح شود و درنهایت تأسیس این تصفیه خانه ها از لحاظ اقتصادی توجیه پذیر نباشد. تصفیه فاضلاب غیرمتمرکز یکی از راهکارهایی است که میتواند تا حدودی مشکلات مذکور را برطرف نماید.
مطالعات علمی نشان داده که استفاده از سیستم فاضلاب غیرمتمرکز از لحاظ اقتصادی و به دلیل سادگی اجرا میتواند بسیار مفید واقع شود. از عمده دلایلی که باعث شده نتایج مطالعات به سمت سیستم فاضلاب غیرمتمرکز گرایش پیدا کند، عدم نیاز به شبکه گسترده فاضلاب، پمپاژ و سرمایه اولیه بالا برای اجرای این نوع سیستم های تصفیه ای است. طبق گزارش آژانس حفاظت محیط زیست آمریکا (EPA)، سیستم های غیرمتمرکز برای جوامع جمعیتی کم تراکم و با شرایط محیطی گوناگون نسبت به سیستم های متمرکز مناسب تر بوده و از نظر اقتصادی باصرفه تر هستند. به طور کلی میتوان به مزایای سیستم تصفیه غیر متمرکز به شرح زیر اشاره کرد:
1 -تصفیه غیرمتمرکز قابلیت تطبیق پذیری بهتر نسبت به افزایش جمعیت روستایی، تجاری و صنعتی دارد.
2-احتمال کاهش کیفیت آب های سطحی در اثــر تخلیه تصفیه خانه های غیرمتمرکز کمتر است.
3-تصفیه غیرمتمرکز در شهرهای بزرگ می تواند با ترکیب با تصفیه متمرکز افت کیفیت پساب ناشی از افزایش جمعیت را جبران کند.
4-برای جوامع کوچکتر این روش میتواند به توسعه شهری کمک کند.
5-شبکه جمع آوری و سیستم لوله کشی به مراتب با قطر کمتر و کم هزینه تر در مقایسه با تصفیه متمرکز استفاده می شود.
6-هزینه های مربوط به تکنولوژی مورد استفاده در تصفیه غیرمتمرکز در حــال رقابتی تر شــدن در مقایسه بــا سیستم متمرکز است.
7-تصفیه خانه های کوچک قابلیت تضمین پایداری زیست محیطی بیشتری را با در نظر گرفتن توانایی استفاده مجدد و بازیابی مواد مغذی به صورت محلی دارند.
8-تصفیه غیرمتمرکز تــوانــایی بالاتری را در زمینه جلوگیری از نشت سیلاب بـــارانــی بـــه شبکــه جمع آوری دارد.
9-تصفیه غیرمتمرکز قابلیت جداسازی فاضلاب در محل را دارد که باعث کاهش هزینه های تصفیه و مصرف انرژی می شود.
10-تصفیه غیرمتمرکز برای مراکز کم جمعیت و پراکنده مناسب است.
با درنظرگرفتن تمام این مزیت ها میتوان این گونه نتیجه گرفت که تصفیه غیرمتمرکز برای این جوامع می تواند افزایش کارایی آب، کیفیت بهداشتی و استفاده مجدد را در پی داشته باشد.
برای خرید پکیج ها یتصفیه بهداشتی به صفحه پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی مراجعه کنید.
برداشت از مقاله :استفاده از تركیب منطق فازی و فرآيند تحلیل سلسله مراتبی به منظور مکان یابی تصفیه خانه های غیرمتمركز فاضلاب استان قم
نویسنده : مصطفی رضاعلی و عبدالرضا كريمی