کارواش یکی از جنبه‌های رایج و ضروری زندگی مدرن است، اما می‌تواند حجم زیادی فاضلاب تولید کند که در صورت عدم تصفیه مناسب، به محیط زیست و سلامت انسان آسیب می‌رساند. فاضلاب کارواش حاوی انواع آلاینده‌های خطرناکی است که در صورت انتشار در محیط می‌تواند اثرات منفی بر کیفیت آب و زندگی آبزیان داشته باشد؛ بنابراین، اجرای روش‌های مؤثر تصفیه فاضلاب کارواش برای حذف این آلاینده‌ها قبل از تخلیه فاضلاب ضروری است.
در این مقاله به بررسی فاضلاب کارواش و ویژگی‌های آن، اثرات منفی فاضلاب تصفیه نشده و روش‌های مختلف و در دسترس تصفیه فاضلاب کارواش می‌پردازیم. همچنین مزایای فاضلاب تصفیه شده و کاربردهای آن را بررسی خواهیم کرد.
میزان آب مصرفی و مشخصات فاضلاب کارواش
مقدار آب مصرفی در فرایند کارواش بسته به نوع کارواش، اندازه خودرو و تجهیزات مورد استفاده می‌تواند متفاوت باشد. با این حال، بر اساس آمارهای به دست آمده یک کارواش تجاری معمولی می‌تواند بین 150تا340 لیتر آب برای شست و شو هر ماشین مصرف کند.
در مورد تصفیه فاضلاب کارواش ذکر این نکته ضروری است که فاضلاب حاصل از کارواش‌ها می‌تواند حاوی آلاینده‌های مختلفی از جمله خاک، روغن، گریس، مواد شوینده و مواد شیمیایی باشد. برای به حداقل رساندن اثرات زیست محیطی این فاضلاب، کارواش‌ها معمولاً باید فاضلاب خود را قبل از تخلیه آن به فاضلاب یا آبراه‌های محلی تصفیه کنند.
در جدول زیر مشخصات کمی و کیفی فاضلاب کارواش آورده شده است:
| پارامتر | بازه غلظت |
| PH | 7-8 |
| TSS | 100-400 میلی گرم در لیتر |
| TDS | 200-800 میلی گرم در لیتر |
| نیتروژن کل | 15-40 میلی گرم در لیتر |
| فسفر کل | 2-10 میلی گرم در لیتر |
| COD | 200-1000 میلی گرم در لیتر |
| BOD | 50-200 میلی گرم در لیتر |
| روغن و گریس | 20-50 میلی گرم در لیتر |
| فلزات سنگین (مانند سرب، روی و مس) | بسته به منبع آب و محل کارواش ممکن است مقادیر بسیار ناچیز باشند |
برای آشنایی با پکیج های تصفیه فاضلاب شوینده از مقاله تصفیه فاضلاب مواد شوینده دیدن کنید.
توجه به این نکته حائز اهمیت است که ویژگی‌های شیمیایی و فیزیکی واقعی فاضلاب کارواش می‌تواند بسته به تجهیزات خاص و مواد شیمیایی مورد استفاده در فرایند کارواش و همچنین عوامل دیگری مانند مکان و مقررات محلی متفاوت باشد. مقادیر ارائه شده در بالا تخمین های کلی بر اساس فعالیت معمولی کارواش‌ها هستند.
- میزان PH فاضلاب کارواش به دلیل استفاده از مواد شوینده با pH خنثی یا کمی قلیایی در فرایند شستشو، عموماً نزدیک به بازه خنثی (7-8) است.
- میزان کل جامدات معلق (TSS) در فاضلاب کارواش عمدتاً از کثیفی و سایر ذرات معلق ناشی می‌شود که در طول فرایند شستشو از بدنه خودرو حذف می‌شود و شامل مواردی مانند گرد و غبار، گل و لای است.
- میزان کل جامدات محلول (TDS) در فاضلاب کارواش از مواد معدنی محلول و سایر مواد موجود در آب مورد استفاده برای شستشو حاصل می‌شود. غلظت TDS می‌تواند تحت تأثیر منبع آب (به عنوان مثال آب چاه به جای منبع آب شهری) و همچنین هرگونه افزودنی شیمیایی مورد استفاده در فرایند شستشو باشد.
- میزان نیتروژن کل (TN) می‌تواند از طریق استفاده از کودها و سایر مواد شیمیایی حاوی نیتروژن در چمن‌ها و باغ‌های مجاور وارد فاضلاب کارواش شود همچنین در برخی از انواع شوینده‌ها و محصولات پاک کننده نیز نیتروژن وجود دارد.
- میزان فسفر کل (TP) می‌تواند از طریق استفاده از کودها و سایر مواد شیمیایی حاوی فسفر در چمن‌ها و باغ‌های مجاور و همچنین برخی از انواع شوینده‌ها و محصولات پاک‌کننده وارد فاضلاب کارواش شود.
- میزان اکسیژن خواهی شیمیایی (COD) عمدتاً از تجزیه کثیفی، روغن و سایر مواد آلی روی سطح خودرو در طول فرایند شستشو تولید می‌شود.
- میزان اکسیژن خواهی بیولوژیکی (BOD) یکی دیگر از معیارهای مواد آلی موجود در فاضلاب است، اما به طور خاص میزان اکسیژن مصرف شده توسط میکروارگانیسم‌ها را نشان می‌دهد که آن ماده آلی را تجزیه می‌کنند و یا از تجزیه مواد آلی روی سطح خودرو در طی فرایند شستشو تولید می‌شود.
- روغن و گریس (O&G) می‌تواند از تجزیه روغن و سایر روان‌کننده‌های سطح خودرو و همچنین برخی از انواع شوینده‌ها و محصولات پاک کننده وارد فاضلاب کارواش شود.
- مقادیر کمی از فلزات سنگین مانند سرب، روی و مس بسته به منبع آب و هرگونه مواد حاوی فلز که از سطح خودرو شسته می‌شوند می‌توانند در فاضلاب کارواش وجود داشته باشند.
در صفحه پکیج تصفیه فاضلاب بهداشتی درباره این نوع پکیج ها و کاربرد آن توضیح داده ایم.
اهمیت تصفیه فاضلاب کارواش
فاضلاب کارواش در صورت عدم تصفیه و دفع صحیح می‌تواند اثرات منفی بر محیط زیست داشته باشد. برخی از اثرات بالقوه فاضلاب تصفیه نشده کارواش عبارت‌اند از:
آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی: فاضلاب کارواش می‌تواند حاوی آلاینده‌های مختلفی از جمله روغن، گریس، مواد شوینده و مواد شیمیایی باشد. اگر این فاضلاب قبل از تخلیه به‌درستی تصفیه نشود، می‌تواند منابع آبی مجاور را آلوده کرده و به اکوسیستم‌های آبی آسیب برساند.
آسیب به پوشش گیاهی: برخی از مواد شیمیایی موجود در فاضلاب کارواش می‌توانند در صورت تجمع در خاک به گیاهان و درختان آسیب زده و منجر به کاهش رشد گیاه و حتی مرگ گیاه شود.
خطر برای سلامت انسان: قرار گرفتن در معرض فاضلاب تصفیه نشده کارواش می‌تواند خطری برای سلامت انسان ایجاد کند، به خصوص اگر حاوی مواد شیمیایی مضر یا پاتوژن باشد. این امر به ویژه برای افرادی که به طور منظم با فاضلاب کارواش در تماس هستند مانند کارمندان کارواش، صادق است.
برای جلوگیری از این اثرات منفی، تصفیه فاضلاب کارواش مطابق با نوع فاضلاب و استفاده از بهترین شیوه‌ها مهم است.
اگر قصد خرید پکیج تصفیه فاضلاب برای صنایع مختلف را دارید به صفحه پکیج تصفیه فاضلاب صنعتی مراجعه کنید.
انواع روش تصفیه فاضلاب کارواش
فرایند خاص تصفیه فاضلاب مورد استفاده توسط کارواش به نوع آلاینده‌های موجود در فاضلاب بستگی دارد. برخی از متداول‌ترین روش تصفیه پساب کارواش شامل رسوب گذاری، فیلتراسیون و تصفیه بیولوژیکی است.
انتخاب مناسب‌ترین روش تصفیه فاضلاب کارواش برای جلوگیری از آلودگی منابع آب محلی و حفاظت از سلامت عمومی و محیط زیست بسیار مهم است.
| روش تصفیه | فرایند | نحوه عملکرد | مزایا | معایب |
| رسوب گذاری | مخزن/ حوضچه ته نشینی | راکد ماندن فاضلاب و ته نشینی مواد جامد | ساده و کم هزینه؛ در حذف جامدات بزرگ‌تر مؤثر است | ممکن است در از بین بردن ذرات کوچک‌تر یا آلاینده‌های محلول مؤثر نباشد |
| فیلتراسیون | فیلتراسیون فیزیکی از طریق ماسه، شن، یا سایر مدیاها | عبور از فیلترها برای رسوب مواد جامد معلق و سایر آلاینده‌ها | می‌تواند در از بین بردن انواع آلودگی‌ها مؤثر باشد. نسبتاً کم هزینه | به نگهداری و تمیز کردن به صورت مکرر احتیاج دارد. ممکن است در حذف آلاینده‌های محلول مؤثر نباشد |
| انعقاد / لخته سازی | تصفیه شیمیایی با منعقدکننده‌ها و لخته سازها | مواد شیمیایی به فاضلاب اضافه می‌شوند تا ذرات معلق را به هم متصل کرده و به آنها اجازه ته نشین شدن یا فیلتر شدن را می‌دهد. | مؤثر در از بین بردن انواع آلودگی‌ها می‌تواند در ترکیب با سایر روش‌های تصفیه فاضلاب کارواش استفاده شود | به دوز دقیق و نظارت بر مواد شیمیایی نیاز دارد. ممکن است لجنی ایجاد کند که نیاز به دفع دارد |
| تصفیه بیولوژیکی | مخزن هوادهی | فعالیت میکروارگانیسم‌ها برای تجزیه مواد آلی | مؤثر در از بین بردن آلاینده‌های آلی می‌تواند در ترکیب با سایر روش‌های تصفیه استفاده شود | به تجهیزات هوادهی مؤثر و به روز نیاز دارد. ممکن است در از بین بردن انواع خاصی از آلاینده‌ها مؤثر نباشد |
| فیلتراسیون غشایی (ممبران) | اسمز معکوس یا اولترافیلتراسیون | عبور از فیلتر نیمه تراوا برای حذف آلاینده‌ها | در از بین بردن انواع آلودگی‌ها بسیار مؤثر است. می‌تواند در ترکیب با سایر روش‌های تصفیه استفاده شود | نیاز به سرمایه زیاد برای هزینه‌های عملیاتی بالا نیاز به نگهداری و تمیز کردن دقیق غشاها دارد. |
| الکتروکواگولاسیون-فلوتاسیون (ECF) | محفظه انعقاد الکتریکی و مخزن فلوتاسیون | ناپایدار کردن آلاینده‌های حل شده و ذرت معلق با جریان الکتریکی و انعقاد آنها جهت جداسازی از فاضلاب. چربی و روغن در حباب‌های گاز حبس شده و به سطح فاضلاب برای کف گیری منتقل می‌شوند. | می‌تواند در از بین بردن انواع آلاینده‌ها از جمله فلزات سنگین و روغن‌ها مؤثر باشد. به حداقل مواد شیمیایی نیاز دارد | نیاز به برق و تجهیزات ویژه دارد. می‌تواند حجم زیادی از لجن تولید کند که نیاز به دفع دارد |
توجه به این نکته ضروری است که بررسی و نظارت دقیق برای اطمینان از انتخاب روشی مؤثر، کارآمد و ایمن مورد نیاز است.
در مقاله تصفیه فاضلاب نساجی به بررسی روش های تصفیه این نوع فاضلاب پرداخته ایم.
مزایای استفاده از فاضلاب تصفیه شده کارواش
از جمله کاربردها و مزایای تصفیه فاضلاب کارواش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- بسته به سطح تصفیه و حذف آلاینده‌های خاص، فاضلاب تصفیه شده کارواش می‌تواند برای آبیاری محصولات زراعی، کاربردهای صنعتی و سایر مصارف در فضای باز مناسب باشد. این کار به حفظ منابع آب شیرین و کاهش تقاضا برای منابع آب شهری کمک کند.
- فاضلاب تصفیه شده کارواش را می‌توان مجدداً در فرایند کارواش استفاده کرد که به صرفه جویی در آب و کاهش هزینه‌های عملیاتی کمک می‌کند.
- فاضلاب تصفیه‌شده کارواش اثرات زیست‌محیطی کمتری نسبت به فاضلاب تصفیه نشده دارد، چرا که عاری از آلاینده‌های مضر خواهد بود و کمتر به اکوسیستم‌های آبی آسیب می‌رساند.
لازم به ذکر است که کاربردها و مزایای خاص پساب کارواش تصفیه شده به کیفیت روش تصفیه اعمال شده و همچنین رعایت استانداردهای صنعتی بستگی دارد. بررسی و نظارت دقیق لازم است تا اطمینان حاصل شود که تصفیه فاضلاب کارواش به شیوه‌ای ایمن و مؤثر اجرا می‌شود.
اگر تمایل دارید با روش های پیشرفته تصفیه فاضلاب ها آشنا شوید مقاله تصفیه پیشرفته فاضلاب را مطالعه کنید.
سخن پایانی
با توجه به کمبود منابع آبی و هزینه آب بسیار بالا، اجرای پکیج تصفیه فاضلاب کارواش و استفاده مجدد از پساب تصفیه شده، اگرچه هزینه عملیاتی بالایی دارد اما امری ضروری و حائز اهمیت به شمار می‌رود.
شرکت مهندسی پاک پساب اقیلم، با بهره گیری از توان علمی و تجربه بالای کارشناسان خود، توانسته است پکیج تصفیه پساب کارواش را بر اساس استانداردهای جهانی طراحی و تولید کند که قادر به حذف آلاینده‌های فاضلاب کارواش می‌باشد. با استفاده از این پکیج‌های تصفیه فاضلاب کارواش علاوه بر حفظ منابع آبی، می‌توان از فاضلاب تصفیه شده مجدداً در سیکل شستشوی خودروها استفاده کرده و هزینه‌های جاری را کاهش داد.
برای دریافت اطلاعات بیشتر با کارشناسان شرکت پاک پساب اقلیم تماس حاصل نمایید.
