کلر یکی از رایج ترین مواد شیمیایی است که تولید می شود. مهمترین کاربرد آن به عنوان سفید کننده در ساخت کاغذ و پارچه است، اما برای ساختن آفت کش ها (حشره کش)، لاستیک و حلال ها نیز استفاده می شود. کلر در آب آشامیدنی و آب استخرها برای از بین بردن باکتری های مضر استفاده می شود. همچنین به عنوان بخشی از فرآیند بهداشتی برای زباله های صنعتی و فاضلاب استفاده می شود. در این مقاله درباره مضرات کلر برای ریه صحبت خواهیم کرد.
کلر چیست؟
کلر عنصری است که در صنعت استفاده می شود و در برخی از محصولات خانگی نیز یافت می شود.
کلر گاهی اوقات به شکل گاز سمی است. گاز کلر را می توان تحت فشار خنک کرد تا به مایع تبدیل شود تا بتوان آن را حمل و ذخیره کرد. هنگامی که کلر مایع آزاد می شود، به سرعت به گازی تبدیل می شود که نزدیک به زمین می ماند و به سرعت پخش می شود.
گاز کلر را می توان با بوی تند و تحریک کننده آن که مانند بوی سفید کننده است، تشخیص داد. بوی تند ممکن است به افراد هشدار دهد که در معرض قرار گرفته اند.
اغلب گاز کلر به رنگ زرد مایل به سبز است. کلر به خودی خود قابل اشتعال نیست، اما می تواند با مواد شیمیایی دیگر مانند سقز و آمونیاک به صورت انفجاری واکنش نشان دهد یا ترکیبات انفجاری ایجاد کند.
سفید کننده کلر خانگی اگر با مواد پاک کننده دیگر مخلوط شود می تواند گاز کلر آزاد کند.
کلر در طول جنگ جهانی اول به عنوان یک عامل خفگی (ریوی) مورد استفاده قرار گرفت.
چطور ممکن است فردی به کلر آلوده شود؟
خطر قرار گرفتن در معرض افراد بستگی به نزدیکی آنها به مکانی دارد که کلر در آن آزاد شده است.
اگر گاز کلر در هوا منتشر شود، افراد ممکن است از طریق تماس با پوست یا تماس با چشم در معرض قرار بگیرند. همچنین ممکن است با تنفس هوای حاوی کلر در معرض آنها قرار گیرند.
اگر مایع کلر در آب آزاد شود، افراد ممکن است با دست زدن یا نوشیدن آب حاوی کلر در معرض قرار گیرند.
اگر مایع کلر با غذا تماس پیدا کند، ممکن است افراد با خوردن غذای آلوده در معرض تماس قرار گیرند.
گاز کلر از هوا سنگین تر است، بنابراین در مناطق کم ارتفاع می نشیند.
نحوه عملکرد و آسیب کلر
میزان مضرات کلر برای ریه به میزان کلری که فرد در معرض آن قرار می گیرد، نحوه مواجهه فرد و مدت زمان قرار گرفتن در معرض آن بستگی دارد.
هنگامی که گاز کلر با بافت های مرطوب مانند چشم، گلو و ریه ها تماس پیدا می کند، اسیدی تولید می شود که می تواند به این بافت ها آسیب برساند.
علائم و نشانه های فوری آلوده شدن به کلر
در طول یا بلافاصله پس از قرار گرفتن در معرض غلظت های خطرناک کلر، علائم و نشانه های زیر ممکن است ایجاد شود:
- تاری دید
- درد سوزش، قرمزی و تاول روی پوست در صورت قرار گرفتن در معرض گاز. صدمات پوستی مشابه سرمازدگی ممکن است در صورت قرار گرفتن در معرض کلر مایع رخ دهد
- احساس سوزش در بینی، گلو و چشم
- سرفه کردن
- تنگی قفسه سینه
- مشکل در تنفس یا تنگی نفس. در صورت استنشاق غلظت های بالای گاز کلر ممکن است فوراً ظاهر شوند یا در صورت استنشاق غلظت های پایین گاز کلر ممکن است به تعویق بیفتند.
- مایع در ریه ها (ادم ریوی) که ممکن است چند ساعت به تعویق بیفتد
- تهوع و استفراغ
- چشمان خیس
- خس خس سینه
البته بروز این علائم لزوماً به این معنی نیست که فرد در معرض کلر قرار گرفته است.
چگونه فرد می تواند از خود محافظت کند و اگر فردی در معرض کلر قرار بگیرد چه کاری باید انجام دهد؟
منطقه ای که کلر آزاد شده را ترک کنید و به هوای تازه بروید. حرکت سریع به منطقه ای که هوای تازه در دسترس است در کاهش مضرات کلر برای ریه بسیار موثر است.
اگر کلر آزاد شده در فضای باز بود، از منطقه ای که کلر آزاد شده است دور شوید. به بالاترین سطح ممکن بروید، زیرا کلر از هوا سنگین تر است و در مناطق کم ارتفاع فرو می رود.
اگر انتشار کلر در داخل خانه بود، از ساختمان خارج شوید.
اگر فکر می کنید ممکن است در معرض تماس قرار گرفته اید، لباس خود را درآورید، سریع تمام بدن خود را با آب و صابون بشویید و در اسرع وقت تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید.
درآوردن و دور انداختن لباس:
لباس هایی که کلر مایع روی آن است را سریعا درآورید. هر لباسی که باید روی سر کشیده شود، به جای کشیدن روی سر، باید از بدن جدا شود. در صورت امکان، لباس را در یک کیسه پلاستیکی ببندید. سپس اولین کیسه پلاستیکی را در کیسه پلاستیکی دوم ببندید. درآوردن و آب بندی لباس به این روش به محافظت از شما و سایر افراد در برابر هرگونه مواد شیمیایی که ممکن است روی لباس شما باشد کمک می کند.
اگر لباسهای خود را در کیسههای پلاستیکی قرار دادید، پس از ورود به اداره بهداشت محلی یا پرسنل اورژانس اطلاع دهید. با کیسه های پلاستیکی دست نگیرید.
اگر به افراد دیگر کمک میکنید لباسهای خود را بیرون بیاورند، سعی کنید از دست زدن به مناطق آلوده خودداری کنید و لباس را در اسرع وقت بردارید.
شستن بدن:
در اسرع وقت تمام بدن خود را با مقدار زیادی آب و صابون بشویید. شستشو با آب و صابون به محافظت از افراد در برابر هرگونه مواد شیمیایی روی بدن کمک می کند.
اگر چشمانتان می سوزد یا دیدتان تار است، چشمانتان را به مدت 10 تا 15 دقیقه با آب ساده بشویید. اگر لنزهای تماسی میگذارید، قبل از شستشوی چشمها آنها را بردارید و در کیسههایی با لباسهای آلوده قرار دهید. لنز ها را دوباره در چشم خود قرار ندهید. حتی اگر از لنز یکبار مصرف استفاده نمی کنید، باید آنها را دور بریزید. اگر از عینک استفاده می کنید، آن را با آب و صابون بشویید.
اگر کلر را بلعیده اید استفراغ نکنید و مایعات ننوشید.
فورا به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. شماره 115 را در نظر بگیرید و توضیح دهید که چه اتفاقی افتاده است.
امیدواریم در این مقاله توانسته باشیم ا با مضرات کلر برای ریه به طور کامل آشنا کرده باشیم و راه کارهای ما برای جلوگیری از آلوده شدن بدن شما به کلر مورد استفاده قرار گیرد.