BOD فاضلاب چیست ؟

شرکت مهندسی پاک پساب اقلیم

(مورد تایید کارگروه تخصصی محیط زیست و اقتصاد چرخشی معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری)

فهرست مطالب

BOD فاضلاب چیست ؟
BOD فاضلاب چیست ؟

ما در این مقاله به تعریف BOD ‌فاضلاب چیست که یکی از شاخص های مهم در تعیین کیفیت فاضلاب است خواهیم پرداخت.’فاضلاب’ به آب های مصرف شده توسط انسان یا صنایع مختلف که دیگر قابلیت مصرف مجدد را ندارد، گفته میشود. مواد آلاینده ای که به آب توسط فعالیت های مختلفی که روی آن انجام میشود اضافه میگردد، دارای مشخصات گوناگونی هستند که به وسیله پارامترهای مشخصی معرفی میشود. یکی از مهمترین پارامترهای کیفی فاضلاب، BOD میباشد.

در طبیعت، همواره مقدار مشخصی اکسیژن در آب حل شده که  نیازهای تنفسی زندگی آبزیان به آن وابسته است. در فاضلاب وجود مواد آلی باعث فعالیت میکروارگانیسم های موجود در آب می شوند. میکروارگانیسم هایی که به صورت هوازی در فاضلاب فعالیت میکنند، از اکسیژن محلول در آب برای شکستن ماده آلی استفاده می کنند و به این ترتیب اکسیژن موجود در آب را کاهش می دهند. تعریف پارامترهایی همچون BOD در فاضلاب، وضعیت کیفی آن را برای متخصصان و کارشناسان مشخص میکند تا فاضلاب برای استفاده مجدد یا دفع در محیط زیست ایمن باشد.

‌BOD ‌فاضلاب چیست ؟

bod فاضلاب یکی از مهمترین پارامترهای مشخص کننده کیفیت فاضلاب میباشد. تقاضای اکسیژن بیوشیمیایی یا تقاضای اکسیژن زیستی یا بیولوژیک (BOD) مقدار اکسیژن مصرف شده توسط باکتری ها و سایر میکروارگانیسم ها را نشان می دهد که در شرایط هوازی مواد آلی را تجزیه می کنند. مقدار BOD معمولاً در میلی گرم اکسیژن در لیتر آب (mg/L) بیان می شود. میکروارگانیسم ها از اکسیژن محلول در آب برای شکستن ترکیبات آلی پیچیده مانند قندها، سلولز، و دیگر مواد آلی قابل تجزیه استفاده می کنند.

آبزیان و گیاهان موجود در آب ها از اکسیژن محلول برای تنفس استفاده می کنند. با این حال، میزان اکسیژن محلول در آب(DO) کاملا در تعادل است. هنگامی که مقادیر زیادی از ترکیبات آلی در آب وجود دارند، فعالیت میکروبی افزایش یافته و کاهش بحرانی DO در نهایت به زندگی آبزیان آسیب خواهد رساند.

اکسيژن محلول چيست؟

اکسیژن محلول مقدار اکسیژن گازی حل شده در نمونه آب است. O2 را می توان به طور مستقیم از جو یا به طور غیر مستقیم از فرایند فتوسنتز در گیاهان اطراف جذب کرد.

اکسيژن محلول چيست؟

مقررات مربوط به سطوح مجاز BOD برای دفع فاضلاب در انواع مختلف مانند بهداشتی، صنعتی و غیره ازکشوری به کشور دیگر متفاوت است. مثلا در کشوری مانند آمریکا BOD به عنوان یکی از پارامترهای آلایندگی فاضلاب به حداکثر مقادیر از 10 میلی گرم در لیتر برای دفع مستقیم محیط زیست تا 300 میلی گرم در لیتر برای دفع به شبکه های جمع آوری فاضلاب محدود شده است.

اهمیت Bod چیست؟

حال که متوجه شدید BOD فاضلاب چیست ، درباره اهمیت آن باید بگوییم که BOD یک پارامتر حیاتی در ارزیابی کیفیت فاضلاب است و مقدار اکسیژن محلول (DO) مصرف شده توسط میکروارگانیسم ها را در حین تجزیه مواد آلی در آب اندازه گیری می کند. اهمیت BOD از آن جایی ناشی که میشود که نشانگر وجود آلاینده های آلی قابل توجه در آب است. همچنین وجود مقادیر بیش از حد استاندارد BOD در پساب هایی که در طبیعت دفع میشوند، زندگی آبزیان را به خطر می اندازد. نظارت بر BOD به جلوگیری از این اثرات نامطلوب بر اکوسیستم های آبی کمک می کند.

در تصفیه خانه های فاضلاب، با توجه به استفاده از فرایندهای مختلف در حذف آلاینده های فاضلاب، نظارت بر مقادیر BOD قبل و بعد از تصفیه به بهره بردار اجازه می دهد تا اثربخشی این فرآیندهای تصفیه را ارزیابی کند. کاهش سطح BOD نشان دهنده حذف موفقیت آمیز آلاینده های آلی است. همچنین نظارت کافی بر میزان BOD پساب ها و رعایت مقررات بهداشتی و زیست محیطی مانع از اعمال جریمه های مربوطه خواهد شد.

آگاهی از BOD فاضلاب به عنوان یکی از مهمترین پارامترهای کیفی آن، به دلیل تخمین میزان اکسیژن لازم به منظور انجام فرایندهای بیولوژیکی، طراحی و بهره برداری کارآمد سیستم های تصفیه فاضلاب را میسر میکند.

به طور کلی، BOD یک پارامتر حیاتی در مدیریت فاضلاب و حفاظت از سلامت بدنه های آبی است که به عنوان شاخصی از آلودگی آلی و ارائه اطلاعات ارزشمند برای طراحی، بهره برداری و تنظیم سیستم های تصفیه فاضلاب عمل می کند.

کاربرد تقاضای اکسیژن بیولوژیک BOD در تصفیه ‌فاضلاب چیست؟

تصفیه خانه های فاضلاب از مقدار BOD به عنوان شاخصی برای نشان دادن درجه کلی آلودگی آلی در یک منبع آب استفاده می کنند.

BOD اصطلاح گسترده تری است که به اندازه گیری مصرف اکسیژن در هر دوره زمانی مشخص اشاره دارد. BOD5 متداول‌ترین دوره آزمایش BOD است و به این دلیل انتخاب می‌شود که نشانگر قابل اتکا تری برای نیاز اکسیژنی است که توسط آلاینده‌های آلی در فاضلاب در طول یک چرخه تصفیه معمولی استفاده می‌شود. یک آزمایش BOD5 به طور معمول در طول یک دوره انکوباسیون استاندارد ۵ روزه در ۲۰ درجه سانتی گراد (۶۸ درجه فارنهایت) برای دقیق ترین نتایج انجام می شود.

به طور کلی، مقدار BOD بالاتر، نشان دهنده سطح بالاتری از آلودگی آب است، در حالی که مقدار BOD پایین تر نشان دهنده آلودگی کمتر یا آب پاک تر است.

آزمایش BOD فاضلاب چیست

آزمایش اکسیژن بیوشیمیایی (BOD) یک روش آزمایشگاهی است که برای اندازه گیری میزان اکسیژن محلول (DO) مصرف شده توسط میکروارگانیسم ها در حین تجزیه مواد آلی در آب استفاده می شود. این آزمایش نشانه ای از میزان مواد آلی زیست تخریب پذیر موجود در آب را ارائه می دهد.

در ادامه یک مرور کلی از مراحل مربوط به انجام یک تست معمولی BOD آورده شده است:

  1. جمع آوری نمونه: نمونه ای معرف از آب مورد آزمایش با استفاده از تکنیک های نمونه برداری مناسب برای اطمینان از صحت و قابلیت اطمینان نتایج جمع آوری می شود.
  2. نگهداری نمونه: برای جلوگیری از تغییر در ترکیب نمونه در حین حمل و نقل و نگهداری، ممکن است نیاز به نگهداری آن باشد. روش های معمول نگهداری شامل افزودن مواد شیمیایی مانند آزید سدیم یا کلرید جیوه برای مهار فعالیت میکروبی است.
  3. رقیق سازی (در صورت لزوم): بسته به سطح مورد انتظار آلودگی آلی در نمونه آب، ممکن است لازم باشد نمونه با آب مقطر رقیق شود تا BOD در محدوده قابل اندازه گیری تجهیزات مورد استفاده قرار گیرد.
  4. انکوباسیون: نمونه رقیق شده به یک بطری BOD (یک ظرف مهر و موم شده که برای جلوگیری از تبادل اکسیژن با جو طراحی شده است) منتقل می شود. سپس بطری در یک انکوباتور تاریک و با دمای کنترل شده در دمای 20 درجه سانتیگراد (68 درجه فارنهایت) برای یک دوره مشخص (5 روز برای BOD5 ) قرار داده می شود.
  5. اندازه گیری اولیه DO: قبل از انکوباسیون، غلظت اولیه اکسیژن محلول (DO) نمونه با استفاده از اکسیژن متر محلول یا روش تیتراسیون اندازه گیری می شود.
  6. اندازه گیری نهایی DO: پس از دوره انکوباسیون مشخص شده (مثلاً پنج روز)، غلظت DO نمونه دوباره با همان روش قبلی اندازه گیری می شود.
  7. محاسبه: BOD با کم کردن غلظت DO نهایی از غلظت اولیه DO محاسبه می شود. این تفاوت نشان دهنده میزان اکسیژن مصرفی میکروارگانیسم ها در طول دوره جوجه انکوباسیون است. BOD معمولاً بر حسب میلی گرم اکسیژن در لیتر نمونه (mg/L) بیان می شود.

روش های کاهش BOD ‌فاضلاب چیست؟

روش های کاهش BOD ‌فاضلاب چیست؟

حفظ میزان (BOD) در آب یا فاضلاب در محدوده استانداردهای اعلام شده توسط سازمان‌های محیط زیستی از اقدامات بسیار مهم است. این اقدامات اهمیت زیادی از جهت حفاظت از محیط زیست، حفظ کیفیت آب و حفظ سلامتی انسان‌ها دارد.

روش های متعددی برای حذف BOD در فاضلاب قبل از استفاده مجدد یا دفع ایمن وجود دارد. در ادامه به توضیح مختصری از هر کدام از این روش ها خواهیم پرداخت.

  1. تصفیه بیولوژیکی: فرآیندهای تصفیه بیولوژیکی از میکروارگانیسم ها برای تجزیه آلاینده های آلی در آب استفاده می کنند. روش های متداول درمان بیولوژیکی عبارتند از: فرایند لجن فعال، بیوفیلترها، تالاب های مصنوعی،
  2. تصفیه شیمیایی: روش های تصفیه شیمیایی شامل افزودن مواد شیمیایی به آب یا فاضلاب برای تسهیل تجزیه آلاینده های آلی است. روش های متداول تصفیه شیمیایی عبارتند از: کلرزنی، ازن زنی، انعقاد و لخته سازی
  3. تصفیه فیزیکی: روش های تصفیه فیزیکی شامل فرآیندهای فیزیکی برای حذف آلاینده های آلی از آب است. روش های رایج تصفیه فیزیکی عبارتند از: رسوب (ته نشینی)، فیلتراسیون

جمع بندی

در مقاله ای که خواندید، به معرفی BOD که یکی از شاخص های کیفی آب و فاضلاب است پرداختیم و توضیح دادیم که BOD فاضلاب چیست . نظارت و کنترل بر سطوح BOD، موجب رعایت قوانین زیست محیطی، پیشگیری از آلودگی آب ها و حیات آبزیان و در نهایت حفظ سلامت انسان میشود. آگاهی از مفهوم پارامترهای مختلف آب و فاضلاب موجب طراحی بهینه روش های حذف آلاینده ها و بهره برداری مناسب تر از آن ها خواهد بود. 

5/5 - (1 امتیاز)

آخرین مقالات

اشتراک گذاری

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

WhatsApp WhatsApp
حساب کاربری من